Marginesy w książce pełnią bardzo ważną rolę praktyczną i estetyczną. W dużej mierze to właśnie one decydują o łatwości (i przyjemności) czytania. Niestety często przysparzają wielu problemów przygotowującym do druku swoją pierwszą książkę.
Jakie marginesy ustawić?
To jedno z najczęstszych pytań naszych klientów. Wbrew pozorom odpowiedź wcale nie jest prosta i jednoznaczna. Jeśli uwzględnimy kilka popularnych formatów (wielkości) książek, dołożymy do tego zasady podziału i różne indywidualne pomysły ‘artystyczne’ to temat i dyskusja może nie mieć końca.
Marginesy muszą przede wszystkim spełniać warunki poprawnego druku i oprawy – nie mogą być ani za małe, ani za duże.
Tutaj jednak kończą się “MUSY”. Zaczynają się “POWINNY”, czyli zalecenia, dobre zwyczaje i praktyki.
Wewnętrzny i zewnętrzny, górny i dolny
W książkach nie mamy lewego i prawego marginesu, bo są to określenia względne. Mamy za to margines zewnętrzny (A) i wewnętrzny (B), który odnosi się do pozycji grzbietu (miejsca klejenia). Innymi określeniami tych marginesów są: do grzbietu (wewnętrzny) i od grzbietu (zewnętrzny). Górny margines (C) oraz dolny (D) zawierają zwykle dodatkowe informacje takie jak: paginę (numerację stron), żywą paginę, tytuły rozdziałów itp., dlatego są zwykle większe od marginesu zewnętrznego.
Marginesy można i należy ustawić takie same dla całego dokumentu pamiętając, że dla druku dwustronnego (99% publikacji) obowiązują lustrzane odbicia marginesów na stronach nieparzystych i parzystych.
We wszystkich edytorach tekstu (np. MS Word) można znaleźć różne domyślne ustawienia marginesów. Trzeba jednak pamiętać, że te ustawienia nie są przypisane do danego formatu (A4, A5 itd.). Można jednak przyjąć, że przedział 20-30 mm dla marginesów górnych, wewnętrznych i zewnętrznych będzie bezpieczny zarówno dla formatu A5, A4 czy B5. Jeśli chodzi o dolny margines to powinien być trochę większy: 25-30 mm choćby z uwagi na paginację, która znajduje się najczęściej w dolnej części publikacji. O tym jak prawidłowo ustawić paginację przeczytasz tutaj.
Nie wiesz jaki margines ustawić?
- Możesz zawsze sięgnąć po dowolną książkę z półki i zmierzyć „oryginalne” marginesy. Jeśli podobają ci się marginesy w tej książce zastosuj takie same – to nie grzech.
- Wypróbuj różne marginesy dla swojej publikacji i oceń ostateczny efekt – w każdej chwili możesz powrócić do wcześniejszych ustawień.
- Duże marginesy zwiększają „światło” i poprawiają czytelność.
Przykładowe ustawienia marginesów
- Książka B5- (162×235 mm): Górny margines = 20 mm, dolny = 30 mm, wewnętrzny = 20 mm, zewnętrzny = 25 mm
- książka A5 (148 x 210 mm): Górny margines = 20 mm, dolny = 25 mm, wewnętrzny = 18 mm, zewnętrzny = 20 mm
